പ്രമുഖ ഗ്രന്ഥകാരിയും മനുഷ്യാവകാശ പ്രവര്‍ത്തകയുമായ ഗെയില്‍ ഓംവെദ്​ വിടവാങ്ങി

ചെന്നൈ: പ്രമുഖ സാമൂഹിക ശാസ്​ത്രജ്​ഞയും ഗ്രന്ഥകാരിയും മനുഷ്യാവകാശ പ്രവര്‍ത്തകയുമായ ഗെയില്‍ ഓംവെദ്​ വിടവാങ്ങി. 81 വയസ്സായിരുന്നു. ദലിത്​ രാഷ്​ട്രീയം, വനിതകളുടെ പോരാട്ടം, ജാതി വിരുദ്ധ പ്രസ്​ഥാനം തുടങ്ങിയ മേഖലകളില്‍ രാജ്യമാദരിക്കുന്ന പ്രശസ്​ത ഗ്രന്ഥങ്ങളുടെ കര്‍ത്താവായ ഓംവെദ്​ നിരവധി മനുഷ്യാവകാശ സമരങ്ങളിലും മുന്നണിയില്‍നിന്നു.

ഭര്‍ത്താവും ആക്​ടിവിസ്റ്റുമായ ഭരത്​ പടങ്കറുമൊത്ത്​ സ്​ഥാപിച്ച ശ്രമിക്​ മുക്​തി ദളിനൊപ്പം അവസാനം വരെ കര്‍മരംഗത്ത്​ സജീവമായിരുന്നു.അമേരിക്കയിലെ മിനിയപോളിസില്‍ ജനിച്ച്‌​ അവിടെ കോളജ്​ വിദ്യാര്‍ഥിയായിരിക്കെയാണ്​ ഓംവെദ്​ സാമൂഹിക സേവന രംഗത്ത്​ സജീവ സാന്നിധ്യമാകുന്നത്​. യുദ്ധവിരുദ്ധ പ്രസ്​ഥാനങ്ങള്‍ക്കൊപ്പമായിരുന്നു പോരാട്ടം. ഗവേഷണത്തിന്‍റെ ഭാഗമായി രാജ്യത്തെ സാമൂഹിക പ്രസ്​ഥാനങ്ങളെ കുറിച്ച പഠനത്തിന്​ ഇന്ത്യയിലെത്തിയ അവര്‍ മഹാത്​മ ഫുലെയുടെ പ്രവര്‍ത്തനം പഠിച്ച്‌​ അതില്‍ ആകൃഷ്​ടയായി. 'പടിഞ്ഞാറേ ഇന്ത്യയിലെ ബ്രാഹ്​മണേത പ്രസ്​ഥാനം' എന്നതായിരുന്നു പിഎച്ച്‌.ഡി വിഷയം. കാലിഫോര്‍ണിയ യൂനിവേഴ്​സിറ്റിയില്‍നിന്ന്​ ഡോക്​ടറേറ്റ്​ സ്വന്തമാക്കിയ ഓംവെദ്​1983ല്‍ ഇന്ത്യന്‍ പൗരത്വം നേടി. ഭര്‍ത്താവ്​ പടങ്കറുമൊത്ത്​ സാമൂഹിക സേവനം ആരംഭിച്ച അവര്‍ മഹാരാഷ്​ട്രയിലെ കൊറിഗാവിലായിരുന്നു താമസം.

പരിസ്​ഥിതി, ലിംഗം, ഗ്രാമീണ വികസനം തുടങ്ങിയ മേഖലകളില്‍ യു.എന്‍.ഡി.പി, ഓക്​സ്ഫാം തുടങ്ങിയ മുന്‍നിര സ്​ഥാപനങ്ങള്‍ക്കായി പ്രവര്‍ത്തിച്ചു. പുണെ യൂനിവേഴ്​സിറ്റി സോഷ്യോളജി വിഭാഗത്തില്‍ ഫുലെ- അംബേദ്​കര്‍ ചെയര്‍ മേധാവിയായിരുന്നു. കോപന്‍ഹേഗന്‍ ഏഷ്യന്‍ സ്റ്റഡീസ്​ ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് പ്രഫസറായും പ്രവര്‍ത്തിച്ചു.

കൊളോണിയല്‍ സൊസൈറ്റി- നോ​ണ്‍ ബ്രാഹ്​മിണ്‍ മൂവ്​മെന്‍റ്​ ഇന്‍ വെസ്​റ്റേണ്‍ ഇന്ത്യ, സീകിങ്​ ബീഗംപുര, ബുദ്ധിസം ഇന്‍ ഇന്ത്യ, ഡോ. ബാബസാഹെബ്​ അംബേദ്​കര്‍, മഹാത്​മ ഭൂലെ, ദളിത്​ ആന്‍റ്​ ഡെമോക്രാറ്റിക്​ റവലൂഷന്‍, അണ്ടര്‍സ്റ്റാന്‍റിങ്​ കാസ്റ്റ്​ എന്നിങ്ങനെ അറിയപ്പെട്ട 25 പുസ്​തകങ്ങള്‍ രചിച്ചിട്ടുണ്ട്​. നിരവധി പുരസ്​കാരങ്ങളും നേടി.