അഫ്​ഗാന്‍ പ്രതിസന്ധി: ഇന്ത്യക്ക്​ നഷ്​ടം​ ശതകോടികളുടെ ഉഭയകക്ഷി വ്യാപാരം

ന്യൂഡല്‍ഹി: താലിബാന്‍ പിടിച്ച അഫ്​ഗാനിസ്​താനി​ല്‍​ അതിര്‍ത്തികള്‍ മുടങ്ങിക്കിടക്കുന്നത്​ ശരിക്കും പ്രതിസന്ധിയിലാക്കിയത്​ ഉഭയകക്ഷി വ്യാപാരം. 150 കോടി ഡോളറി (11,100 കോടിയിലേറെ രൂപ) ന്‍റെ വ്യാപാരമാണ്​ ഇരു രാജ്യങ്ങള്‍ക്കുമിടയില്‍ നടന്നിരുന്നത്​.

കാര്‍ഷിക രംഗമാണ്​ അഫ്​ഗാനികളുടെ പ്രധാന തൊഴില്‍. കാര്‍ഷിക ഉല്‍പന്നങ്ങളുടെ കയറ്റുമതിയാണ്​ വരുമാന മാര്‍ഗങ്ങളില്‍ മുഖ്യം. എന്നാല്‍, താലിബാന്‍ പിടിച്ചതിന്​ പിന്നാലെ ഭരണപ്രതിസന്ധിയില്‍ ആദ്യം നിലച്ചത്​ അതിര്‍ത്തി കടന്നുള്ള വ്യാപാരമാണ്​.

ഇന്ത്യയുമായി അഫ്​ഗാനിസ്​താന്​ ശക്​തമായ വ്യാപാര ബന്ധമാണ്​ നിലവിലുണ്ടായിരുന്നത്​. കഴിഞ്ഞ രണ്ടു പതിറ്റാണ്ടിനിടെ ഇത്​ അനേക ഇരട്ടിയായി വളരുകയും ചെയ്​തു. 2019- 20ല്‍ മാത്രം കയറ്റുമതി- ഇറക്കുമതി ഇനത്തില്‍ 150 കോടി ഡോളറിന്‍റെ വ്യാപാരമാണ്​ ഇരുരാജ്യങ്ങള്‍ക്കുമിടയില്‍ നടന്നത്​.

ഡ്രൈഫ്രൂട്ടുകളാണ്​ കാര്യമായും അഫ്​ഗാനിസ്​താനില്‍നിന്ന്​ ഇന്ത്യയിലെത്തിയിരുന്നത്​. അത്തിപ്പഴം, അക്രൂട്ട്​, ബദാം, അത്തിപ്പഴം, ഉണക്ക മുന്തിരി, കായം എന്നിങ്ങനെ പഴങ്ങളായും അല്ലാതെയും ഇന്ത്യയില്‍ വന്‍വിപണി സാധ്യതയാണ്​ ഡ്രൈഫ്രൂട്ടുകള്‍ തുറന്നത്​.

ഇന്ത്യയില്‍നിന്ന്​ അഫ്​ഗാനിസ്​താനിലേക്ക്​ വസ്​ത്രം, മരുന്ന്​, മെഡിക്കല്‍ ഉപകരണങ്ങള്‍, കമ്ബ്യൂട്ടറുകള്‍, ഹാര്‍ഡ്​വെയര്‍ ഉപകരണങ്ങള്‍, സിമെന്‍റ്​, പഞ്ചസാര, സിന്തറ്റിക്​ ഫൈബര്‍ എന്നിവ കയറ്റി അയച്ചു.

അഫ്​ഗാനിസ്​താനില്‍നിന്ന്​ ഡ്രൈഫ്രൂട്ടുകള്‍ വരവ്​ കുറഞ്ഞത്​ രാജ്യത്ത്​ ഇവക്ക്​ വില കൂട്ടാനിടയാക്കിയിട്ടുണ്ട്​.